Adıge (Çerkes) dilinin tüm dijital platformlar için doğru bir klavyeye ihtiyacı vardır. İnsanlar “ӏ” (Kiril harf palocka veya küçük palocka) yazmak için Latin büyük harfi “i”, Latin küçük harfi “L” veya “1” rakamını kullanıyorlardı. Bu, bilgisayarlar ve dijital sistemler için birçok şeyin karışmasına neden oluyordu. Bu nedenle yüksek lisans tezimi hazırlarken Windows için klavye örneği hazırladım. İhtiyaçlar doğrultusunda geliştirmeye devam ediyorum. Güncel sürümü aşağıdaki bağlantılardan edinebilirsiniz.

.zip dosyasını indirmek için aşağıdaki butona veya bağlantıya tıklayın:

Windows 7-11 için Adıgece Klavye v1.2 İndir

Nasıl kurulur:

İlk defa yüklemek için:

1. İndirilen .zip dosyasına sağ tıklayın ve sağ tıklama menüsündeki “Tümünü çıkar…” komutuna tıklayın. Daha sonra sihirbazın adımlarını izleyin.
2. Dosyaları çıkardıktan sonra hedef klasöre gidin ve “setup.exe” dosyasına çift tıklayın ve kurulumu bitirene kadar adımları izleyin.
3. Ekranın sağ alt kısmına yakın klavye listesinde Adıge ve Kabardey dili klavyesini göremiyorsanız bilgisayarınızı yeniden başlatmayı deneyin.

Yeni sürüme yükseltmek için:

1. Bilgisayarınızın Windows sürümüne bağlı olarak Ayarlar bölümünden Yüklü Uygulamalar bölümünü açın.
2. “Adyghe” yazan uygulamayı kaldırın.
3. Dil ve klavye ayarlarında Rusça altında yüklü olan klavye düzenlerinden RU-Adyghe olan klavye duruyorsa kaldırın.
4. İndirilen .zip dosyasına sağ tıklayın ve sağ tıklama menüsündeki “Tümünü çıkar…” komutuna tıklayın. Daha sonra sihirbazın adımlarını izleyin.
5. Dosyaları çıkardıktan sonra hedef klasöre gidin ve “setup.exe” dosyasına çift tıklayın ve kurulumu bitirene kadar adımları izleyin.
6. Ekranın sağ alt kısmına yakın klavye listesinde Adıge ve Kabardey dili klavyesini göremiyorsanız bilgisayarınızı yeniden başlatmayı deneyin.

Klavye Düzenleri:

Normal Düzen:

Büyük Harf (Caps Lock) Düzeni:

Üst Karakter (Shift) Düzeni:

Alt Gr Düzeni:

Özel Notlar:

Bu klavye düzeni UTF-8 standardını temel alır. Eğer UTF-8 standardını desteklemeyen bir windows programı kullanıyorsanız bazı karakterler belirtildiği gibi görünmeyebilir.

Adıge dili de büyük-küçük harf ayrımının olduğu bir dildir. Alfabedeki “ӏ” karakteri sadece bazı harflerde tamamlayıcı işaret olmayıp, başlı başına bir sese işaret eden bir harftir. Bu nedenle bu klavye düzeninde bu ses için ayrı ayrı büyük [“Ӏ”Kiril Harf Palocka (U+04C0)] ve küçük [“ӏ” Kiril Küçük Harf Palocka (U+04CF)] harflerinin kullanılması tercih edilmiştir

*daha fazla bilgi için: aşağıdaki tezi şu bağlantıda arayabilirsiniz: Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa (yok.gov.tr)

530426

MEHMET UĞUR NEMLİOĞLU

2018

Bilişim ve internette adıge dilinin kullanımının yaygınlaşmasının sağlanması Popularizing the use of the adyghe language in informatics and internet

Yüksek Lisans

Bilim ve Teknoloji = Science and Technology